منابع کویل دار (Domestic Hot Water) مخزنی است جهت تامین آب گرم بهداشتی که از آب گرم یا بخار خروجی بویلر، برای گرم کردن آب سرد ورودی شهر استفاده می کند. این آب گرم یا بخار خروجی از بویلر، در داخل کویل حرارتی از چند شاخه لوله رفت و برگشتی گردش نموده و پس از تبادل حرارت با دیوار لوله های آن از کویل خارج می گردد. تبادل حرارت انجام شده باعث گرم شدن لوله (مسی، استیل، … ) شده در نهایت منجر به گرم شدن آب سرد خارج لوله که آن را احاطه کرده است می شود.
جنس منبع کویل دارعموما از ورق گاوانیزه می باشد اما در صورت استفاده از ورق سیاه (فشارهای بالاتر) داخل منابع را با پوشش اپوکسی می پوشانند. ضخامت ورق فولادی بکار رفته در منابع نیز بر حسب فشار کاری دستگاه، دمای کاری و ضریب خوردگی آب بر اساس استاندارد مخازن تحت فشار محاسبه میشود. این مخازن در دو نوع عمودی و افقی بر حسب محل نصب آنها بکار گرفته میشود.
برتری منابع کویل دار نسبت به دیگر دستگاههای تولید کننده آب گرم بهداشتی نظیر منابع دو جداره این است که فقط از یک بدنه استفاده شده و پس از بروز اشکالاتی مانند ترکیدگی و یا رسوب گرفتگی کاملا قابل تعمیر می‌باشند. ضمنا بخاطر وجود منبع اصلی انتقال حرارت (کویل) در داخل منبع، افت حرارتی آن بسیار کم می‌باشد
درجه حرارت مناسب آب
درجه حرارت آب گرم مصرفی معمولا در 50-60 درجه سانتیگراد به مصرف کننده می رسد. این آب نباید در دمایی کمتر از 50 درجه سانتیگراد ذخیره شود، علت این امر رشد باکتری به نام لژیونلا می باشد که در دمای 25 تا 50 درجه تکثیر می گردد. لذا دمای مناسب جهت منابع کویل دار بالای این مقدار می باشد.البته در مواردی که در بالا بودن دمای آب مصرفی محدودیت دمایی وجود داشته باشد پیشنهاد می شود با مخلوط آب سرد و گرم این مهم را برآورده نموده تا موجب رشد باکتری نام برده نگردد.
انتخاب نوع منبع کویل دار
انتخاب منابع کویل دار بر اساس محل مصرف و نوع مصرف به دو دسته کلی افقی و ایستاده تقسیم می شود. منابع کویل دار گاهی دارای یک کویل و بعضا دارای دو کویل حرارتی هستند. در انتخاب نوع منبع کویل دار، فضا و ابعاد موتورخانه مهمترین عامل می باشد و بسته به محدودیت های موتورخانه این منبع انتخاب می گردد.
محاسبه حجم منبع کویل دار
محاسبه حجم منبع کویل دار معمولاً بر حسب میزان تقاضای محل اعم از منازل مسکونی، کارخانجات، استخرها و … محاسبه میشود.* به طور مثال در استخر با دانستن تعداد شناگران و مقدار مصرف 50 لیتر برای هر نفر، و با ضرب کردن عدد بدست آمده در ضریب تقاضا (بین 0.4 تا 0.6) حجم مخزن به دست می آید که این میزان در ضریب 1.2 (ضریب ذخیره) ضرب می گردد.
ضریب تقاضا
ضریب تقاضا ضریبی است که که به دلیل همزمان نبودن استفاده ساکنین ( در ساختمان) ، شناگران (در استخر ها) و … از دوش ها و دستشویی ها در میزان مصرف ضرب می گردد.
ضریب ذخیره
ضریب ذخیره، منابع ذخیره آب در زمان استفاده، ممکن است در پیک بار، به شدت آب کم کنند و آب سرد جبرانی، وارد آنها شود که این آب سرد باعث سرد شدن کل منبع شده و حرارت دیگ، توان تامین گرمای مورد نیاز برای متعادل کردن حرارت را نخواهد داشت، به همین دلیل ضریبی به نام ضریب ذخیره منبع را در حجم مصرف بدست آمده ضرب می کنیم تا از یکنواختی درجه حرارت در زمان پیک مصرف اطمینان حاصل شود. این ضریب برای کاربری های مختلف، متفاوت است و برای استخر ها معمولا برابر با 1.2 در نظر گرفته میشود. برای محاسبه کویل، منبع کویل دار مشابه مبدل حرارتی، درجه حرارت آب مصرفی، درجه حرارت بویلر و دبی در گذر هر کدام مورد نیاز است. در صورت قرار دادن این 6 عدد در اختیار کارخانجات سازنده مبدل حرارتی و منبع کویل دار، توان محاسبه ظرفیت آن ها را خواهند داشت.
